Me gjithe metodat kontraceptive qe egzistojne ne treg shpesh behet e veshtire te zgjedhesh ate te duhuren qe shmang shtatezanine e padeshiruar dhe gjithashtu mbron shendetin tuaj. Mesoni faktet pro dhe kunder te cdo metode kontraceptive, efektivitetin, potencialin, kostot dhe efektet negative.
Prezervativi (kondomi)
Eshte nje veshje plastike (lateksi) qe i vendoset organit mashkullor gjate penetrimit ne menyre qe te ndaloje hyrjen e spermes ne kanalet riprodhuese femerore. Kondomet mund ti gjeni ne forma dhe madhesi te %ndryshme. Kostoja eshte relativisht e ulet rreth 100 leke secili.
Efektiviteti: 85%
Pro– Kondomet nuk jane te strenjte dhe jane relativisht te pranueshem. Ato mund te perdoren bashke me menyra te tjera kontraceptive. Kondomet gjithashtu zvogelojne shume riskun per semundjet seksualisht te trasmetueshme
Kunder- Afersisht 1:75 njerez eshte allergjik ndaj materialit lateks prandaj duhet te perdorin kondome pa lateks. Ato mund te zvogelojne ndjeshmerine dhe disa cifte mednojne qe kjo mund te kete efekt negativ ne cilesine e jetes se tyre seksuale.
Kontraceptivet Orale (Pilula)
Eshte nje kontraceptiv oral qe permban hormonet estrogjen dhe progresteron. Estogjeni frenon prodhimin e vezes, progresteroni ndalon pllenimin e vezes nga sperma. Kushton 15-60 mije leke ne muaj.
Efektiviteti: 92%
Pro- Nuk ka debate perpara mardhenies seksuale. Hormonet mund te ndezin me shume, mbrojne nga aknet, disa lloje kistesh se vezoreve, semundjet inflamatore te pelviksit dhe nga tumori i vezoreve.
Kunder- Te harrosh te pish pilulen nje dite rrit riskun per shtatezani te padeshiruar ate dite. Efekte negative mund te jene: te perzierat, te vjellat. Kombinimi i estrogjenit dhe progresteronit rrit shanset per disa semundje te rralla por te rrezikshme si semundje te koagulimit te gjakut, infarktit te miokardit dhe semundje te tjera te zemres.
Pilula e Emergjences ( Kontraceptivi i Mengjesit)
E vetmja menyre kontraceptive qe perdoret pas seksit. Ajo mund te merret edhe 5 dite mbas seksit te pambrojtur. Pemban te njejtet hormone si pilula e zakonshme por ne sasi me te medha. Gjendet ne cdo farmaci dhe kushton 10-20 mije leke.
Efektiviteti: 89%
Pro-Ne raste emergjence apo pakujdesie, pilula e emergjence ose pilula e mengjesit eshte mundesia juaj me e mire per te shmangur shtatezanine e padeshiruar.
Kunder- Rreth 50% e femrave qe perdorin pilulen e emergjences ndijne te perziera, por zakonisht kjo ndjenje zhduket mbas 24 oreve. Efektet te tjera anesore me te pazakonta jane: Dhimbje abdominale, lodhje, dhimbje koke, marrje mendsh, zbutje te gjoksit. Pirja e pilules se emergjences shume shpesh mund te shkaktoje crregullime te ciklit menstrual.
Gjilpera
Nje injeksion i vetem ne krahe leshon hormonin progresteron, i cili frenon bashkimin e spermes me vezen. Kushton 50- 100 mije leke.
Efektiviteti: 97%
Pro- Administrohet nga mjeku me nje injeksion cdo 3 muaj. Progresteroni mund te reduktoje hemorragjine dhe dhimbjet gjate mestruacioneve dhe nuk ka aq shume efekte negative sa estrogjeni.
Kunder- Efektet jane te zgjatur ne kohe, keshtuqe nese keni ndermend per nje shtatezani te mundshme se shpejti kjo nuk eshte metoda e duhur per ty. Efektet e mundshme negative mund te jene: crregullime te ciklit menstrual, dhimbje koke, te vjella, dhimbje gjoksi. Pjesa me e madhe e efekteve negative ikin pas 3 muajsh. Efekte negative me te rralla jane: shtimi ne peshe, ndryshime ne deshiren per seks.
Unaza Vaginale
Eshte nje unaze e vogel plastike qe vendoset brenda ne vagine nje here ne muaj dhe lihet aty per 3 jave. Hiqet javen e katert te muajit. Unaza leshon estrogjeen dhe progresteron ne trup. Si thame me siper estrogjeni ndalon prodhimin e vezeve, progresteroni trash mukusin e qafes se mitres i cili frenon spermen per te arritur vezen. Kushton rreth 20 – 70 mije leke ne muaj.
Efektiviteti: 92%
Pro- E vetmja gje qe duhet te mbani mend eshte ta vendosni unazen diten e pare te muajit dhe ta hiqni ate pas tre javesh. Gjithashtu lexoni me siper efektet pozitive te estrogjenit dhe progresteronit.
Kunder– Gjithashtu lexoni me siper efektet negative te estrogjenit dhe progresteronit.
Implanti
Eshte nje shufer e vogel plastike, fleksibel e cila vendoset nen lekuren e krahut. Ky implant i vogel leshon progresteron ne trup, i cili parandalon pllenimin e vezes nga spermatozoided. Per ta vendosur kete implant duhet pak kohe, por efekti i tij zgjat 3 vjet. Kushton rreth 500- 900 mije leke.
Efektiviteti: 99%
Pro- eshte efektive dhe zgjat ne kohe. Nuk shkakton shenja te dukshme dhe nuk shkakton shqetesime para, gjate apo pas seksit. Gjithashtu ka te njejtat efekte pozitive te progresteronit te siper permendura.
Kunder– Duhet te beni nje mini-kirurgji. Hemorragji e crregullt parashikohet 6- 12 muajte e pare. Gjithashtu duhen pasur parasysh efektet negative te progresteronit te permendura me siper.
Leukoplast (patch) Kontraceptiv
Eshte nje leukoplast i holle i cili ngjitet mbi lekure dhe leshon hormonet estrogjen dhe progresteron ne trup. Estrogjeni frenon prodhimin e vezes, progresteroni trash mukozen ne qafen e mitres dhe ndalon spermen te arrije vezen. Kushton 20-60 mije leke ne muaj.
Efektiviteti: 92%
Pro- ju duhet te vendosni vetem nje leukoplast te tille ne muaj. Te njejtat efekte pozitive te estrogjenit dhe progresteronit.
Kunder- Te njejtat efekte negative te estrogjenit dhe progresteronit.
Sfyngjeri Kontraceptiv
Eshte i perbere nga sfyngjer i bute ne forme rrethore me diameter rreth 5 cm. Perpara mardhenieve seksuale vendoset ne vagine. Ai mbulon qafen e mitres dhe bllokon spermen. Kushton rreth 11-17 mije leke pakoja.
Efektiviteti: 84% per ato qe nuk kane pasur lindje te meparshme, 68% per ata qe kane pasur lindje te meparshme.
Pro- Nuk ka nevoje per recete mjekesore dhe efekti zgjat mbi 30 ore, gjate te cilave mund te beni seks sa te keni deshire pa pasur nevoje ta hiqni sfyngjerin. Ai nuk ka asnje efekt mbi hormonet tuaja dhe nuk pengon aspak gjate seksit.
Kunder– Mund te jete pak i veshtire per tu vendosur. Gjithashtu disa cifte ankohen se penetrimi behet shume i lagesh ose i thate.
Kondomi Femeror
Eshte nje cilinder plastik me unaza elastike ne fillim dhe ne fund. Perpara mardhenieve seksuale vendoset ne vagine. Unaza ne fund te cilindrit e mban ate te fiksuar ne vagine ndersa unaza tjeter qendron jashte vagines gjate seksit. Kushtojne rreth 5 mije leke secila.
Efektiviteti: 79%
Pro- eshte e lehte per tu gjetur dhe i ve femrat nen kontroll per parandalimin e shtatezanise se padeshiruar. Kondomi femeror nuk shkakton ndryshime hormonale dhe gjithashtu ul rrezikun per semundje seksualisht te trasmetueshme.
Kunder- Disa cifte mendojne se perdorimi i kondomit ka efekte negative ne jeten seksuale, ai mund te jete i zhurmshem, dhe te zvogeloje ndjeshmerine gjate penetrimit, gjithashtu mund te shkaktoje irritim.
Diafragma
Eshte nje kupe e perbere nga lateksi me nje unaze elastike e cila vendoset ne vagine per te mbuluar qafen e mitres. Ajo ndalon hapjen e mitres dhe bashkimin e spermatozoidit me vezen.Kushton rreth 20- 90 mije lekte dhe mund te perdoret per 2 vjet.
Efektiviteti: 84%
Pro- Eshte efektive ne moment dhe nuk ka efekte negative tek hormonet. Ajo gjithashtu mund te vendose shume kohe perpara mardhenieve seksuale kshq nuk duhet tju bezdisi perpara seksit. Pjesa me e madhe e njerzve thone qe nuk e ndjejne gjate mardhenies.
Kunder- Ajo merret me recete dhe nuk mund te perdoret gjate menstruacioneve. Ne disa raste te rralla mund te shkaktoje infeksione te traktit urinar ose irritime alergjike te vagines.
Pajisje Hormonale Intrauterine (Mirena IUD)
Ajo eshte nje pajisje ne forme T e perbere nga material plastik i cili leshon nje sasi te vogel progresteroni sipas nje rregulli te caktuar. Vendoset nga mjeku dhe ajo parandalon bashkimin e vezes me spermatozoidin. Progresteroni trash mukusin e qafes se mitres dhe nuk lejon bashkimin e spermes me vezen. Kushton rreth 300-950 mije leke.
Efektiviteti:99.8 %
Pro- Zgjat 7 vjet, eshte efektive dhe totalisht e padallueshme para, gjate apo pas seksit. Gjithashtu progresteroni mund te zvogeloje dhimbjet menstruale dhe te pakesoje sasine e hemorragjise.
Kunder- Pas vendosjes, ditet e para mund te ndjeni shqetesime si dhimbje te fund barkut, dhimbje te fund shpines dhe per 3-6 mujorin e pare mund te keni crregullime te ciklit menstrual.
Kupa Per Qafen e Mitres
Eshte nje kupe prej silikoni qe vendoset ne vagine mbi qafen e mitres, ajo nuk lejon kalimin e spermes per ne miter. Kushton 70- 80 mije leke dhe zgjat per 2 vjet.
Efektiviteti: 84% efektive per ato femra qe nuk kane lindur me pare dhe vetem 71% per ato qe kane pasur lindje te meparshme.
Pro- Eshte me leverdi dhe menjehere ben efekt, gjithashtu nuk ndikon negativisht tek ekuilibrat hormonal. Ajo gjithashtu mund te futet deri ne 6 ore perpara seksit keshtuqe nuk shkakton shqetesime perpara penetrimit.
Kunder- Nuk mund te perdoret gjate mestruacioneve dhe mund te jete e veshtire per tu vendosur. Ato kane vetem tre madhesi prandaj eshte e veshtire qe te gjehet masa e duhur. Gjithashtu eshte e nevojshme nje recete mjekesore.
Ju lutem me tregoni kto kontraceptiv qe vendosen tek femra per tu mbrojtur nga shtatxania???