Te kujdesesh per lekuren ne ditet e sotme ka kaluar ne dicka sekondare. Ju dini me siguri qe per te pasur nje lekure te shendetshme dhe te bukur, duhet te perdorni krem per mbrojtjen nga dielli (SPF) cdo mengjes, apo qe te mbani ne kontroll krijimin apo ndryshimet e nishaneve. Por pavaresisht te kuptuarit si te luftojme rrudhat apo te parandalojme semundjet, ekzistojne disa gjera qe ju ndoshta nuk i njihni ne lidhje me organin me te madh te trupit.
Lexoni keto 7 fakte interesante:
Ndonjehere ndryshimet ne lekure mund te sinjalizojne ndryshime per shendetin tuaj ne pergjithesi. Per shembull: sipas Brooke Jackson, drejtoreshe e Qendres Per Shendetin e Lekures ne Chicago: “Hormonet e prodhuara nga tiroidet jane pergjegjese direkte per yndyrat natyrale qe mbrojne lekuren, ashtu sikurse edhe per qelizat e rritjes dhe pigmentimin e flokeve”. Ajo shpjegon qe ne nje person me mbiprodhim te hormoneve te tiroideve, epiderma(shtresa e jashtme e lekures) mund te trashet dhe lekura behet me e bute, ndersa kur tiroidet prodhojne shume pak hormone, lekure behet me e thate dhe me e trashe ne pellembe dhe shputat e kembeve. Nje rast kur lekura juaj eshte tregues i shendetit eshte: Acanthosis nigricans, gjendje ne te cilen lekura rreth qafes merr ngjyre me te erret dhe ndryshon pamje. Kjo lidhet me diabetin sipas D’Anne Kleinsmith, dermatologe ne spitalin “William Beaumont” ne Royal Oak, MI.
2. Te gjithe kane te njejtin pigment pergjegjes per ngjyren e lekuresSipas dermatologut Josie Tenore, melanina eshte pigmenti ngjyrues dhe eshte prezent ne lekuren e te gjitheve, pavaresisht rraces. Diferenca ne tonet e lekures midis njerezve te rracave te ndryshme apo njerezve te te njejtes rrace, lidhet me sasine e ketij pigmenti dhe shperndarjen e tij ne lekure. Ne menyre me specifike, secili pavaresisht sa ngjyres se erret apo te zbehte, ka numer te njejte te melanociteve (qelizat pergjegjese per prodhimit te melanines). Produkti i tyre melanozomi eshte ai qe permban melanine dhe qe ben diferencen. Disa kane densitet me te larte gje e cila ndikon qe lekura te jete me e erret. Gjithashtu sa me i larte te jete densiteti dhe sa me afer te jene me njeri tjetrin melanozomet, aq me te mbrojtur jeni nga kanceri i lekures.
A e keni pyetur ndonjehere veten pse femijet kane nje lekure aq te fresket dhe natyrale? Nderkohe qe lekura e te gjitha moshave prodhon qeliza te reja, te cilat zhvendosen ne siperfaqe derisa shkeputen plotesisht, lekura te te rinjte e ben kete gje me shpesh. Sipas Dr.Tenore ”tek femijet kjo gje ndodh cdo 2-3 jave, qe i jep ate pamje te fresket dhe te shndritshme lekures se tyre. Por me kalimin e viteve ky proces ngadalesohet. Ne siperfaqe rrine me shume qeliza te vdekura, duke rezultuar ne nje lekure te zbehte dhe te dehidratuar. Gjithashtu ekspozimi direkt ne diell ngadaleson procesin, kjo sepse rrezet UV zvogelojne qarkullimin e qelizave. Sipas Francesca Fusco, dermatologe ne N.Y , bazuar ne tipin e lekures, dermatologu juaj mund te identifikoje nje exfoliant ditor apo nje serum antioxidant qe permban retinoide, vitamina dhe peptide,te cilat nxisin qarkullimin e qelizave te lekures.
4. Zgjerimet e lekures (strijet apo smaliaturat) mund te parandalohen deri ne nje mase te caktuar
Shtatzenia, ndryshimet e shpeshta te peshes, madje edhe rritja ne moshen e adoleshen
ces, mund te shkaktojne strijet, ato vija te cilat shfaqen me shpesh ne vithe, kofshe, bark (por nuk perjashtohen edhe pjese te tjera). Sipas Dr.Oppenheim, kur kolagjeni dhe elastina fillimisht prishen, lekura krijon vija ne ngjyre te kuqe apo lejla ne lekurat e zbehta, per shkak te inflamacionit. Kur jeni ne kete faze, aplikimi i kremerave me retinoide mund ta permiresoje konsiderueshem pamjen e tyre. Kjo substance pershpejton qarkullimin e qelizave dhe rigjenerimin e lekures. Disa strije te vjetra, te cilat kane ngjyre me te celet, mund te trajtohen me lazer,qe ndihmon ne lemimin e lekures, megjithate kjo eshte e lidhur me faktin se ne cfare zone shfaqen. Nje konsultim me dermatologuan tuaj do tju ndihmonte me shume.
5. Yndyra e lekures tuaj eshte tregues per tipin e qimeve qe rriten ne ate zone
Marredhenia midis lekures dhe qimeve eshte shume e ngushte. Sipas Dr. Oppenheim gjendrat e yndyres dhe folikulat e qimeve jane nje e vetme. Gjendrat e yndyres rriten jashte rrenjes se qimeve gje qe ndihmon ne lubrifikimin e tyre. Eshte ndryshimi midis gjendrave qe ndikon ne tipin e qimeve apo flokeve. Ne pjesen ku gjendrat e yndyres jane me te medha, aty prodhohet me shume yndyre dhe rezultati jane qime te holla. Ndersa kur gjendrat jane te vogla, ato prodhojne me pak yndyre dhe qimja eshte me e trashe. Ne pergjithesi njerezit kane lekure te yndyrshme ne mes te fytyres sepse aty gjendrat e yndyres jane me te medha, ndersa ne pjeset anesore te fytyres lekura eshte me e thate sepse aty gjendrat jane me te vogla.Kjo eshte edhe arsyeja qe meshkujt edhe pse shume leshatore nuk kane qime ne mes te fytyres por vetem ne pjeset anesore te saj.
6. Njollat e moshes duhet te quhen “njolla dielli”
Njollat kafe te cilat fillojne te shfaqen me kalimin e moshes, kane te bejne shume pak me kalimin e viteve, por kane te bejne me shume me thithjen e rrezeve te diellit. Njollat e moshes vijne si rezultat i ekspozimit te vazhdueshem ne diell. Ato shfaqen sepse qelizat pigmentuese akumulohen ne siperfaqe te lekures. Per ti parandaluar keto njolla, duhet te aplikoni krem mbrojtes cdo mengjes, por edhe cdo disa ore ne qofte se do te ekspozoheni direkt ne diell. Minimumi i kremin mbrojtes qe do te perdorni duhet te jete me SPF 30 dhe sigurohuni qe te kete spekter te gjere te bllokoje rrezet UVB dhe UVA. Ndonese keto njolla nuk jane te lidhura direkt me kalimin e moshes, ka disa qeliza beninje te trasheguara (seborriheic keratosis) te cilat shfaqen ne lekure dhe jane te lidhura direkt me te. Ngjyra e tyre varion nga e bardhe ne te zeze dhe me shpesh shfaqen ne fytyre, ne scalpin e kokes, ne gjoks (por mund te shfaqen kudo pervec pellembeve te duarve, shputave te kembeve apo ne goje).
7. Melanomat jo gjithmone jane me ngjyre
Nese je ne kerkim te nishaneve te erreta per te parashikuar nje kancer lekure, je ne rrugen e duhur. Por shenjat malinje nuk jane te lehta per tu gjetur. Melanomat mund te jene te kuqe, lejla, ngjyre mishi madje edhe te bardha. “I kam pare ne cdo ngjyre pervec jeshiles” thote Barbara Reed, dermatologe ne Kliniken e Lekures ne Denver. Nese nje nishan duket i cuditshem, rritet, shkakton kruarje apo eshte thjesht te ben te obsesionohesh pas tij keshillohet te konsultoheni me dermatologun tuaj dhe ta vini gjithmone ne dijeni per parregullsi qe vereni ne lekuren tuaj.
